Ключ к Упражнениям
Урок 16
сара саауеит | capa избоит |
уара yaayеит | yapa иубоит |
бара баауеит | бара иббоит |
иара даауеит | иара (и)ибоит |
иара (кл.неод) (и)аауеит | иара (кл.неод) иабоит |
лара даауеит | лара илбоит |
ҳара ҳаауеит | ҳара иаабоит |
шәара шәаауеит | шәара ижәбоит |
дара и..боит | дара ирбоит |
шәара | ижәгоит | capa | исымоуп |
capa | изгоит | yapa | иумоуп |
лара | илгоит | шәара | ишәымоуп |
дара | иргоит | дара | ирымоуп |
yapa | иугоит | лара | илымоуп |
ҳара | иаагоит | бара | ибымоуп |
бара | ибгоит | ҳара | иҳамоуп |
иара | имоуп |
1. Ҳара ара ҳанхоит.
2. Шәара шәцома?
3. Дара аҩны аархәеит.
4. Сара сыӡҕаб акаҳуа лӡит.
5. Шәара сышәҟәы шәырӡит.
6. Дара иахьа иаауeит.
7. Ҳара ала ҳамоуп.
8. Ҳара акраҳфоит, шәара шәыӡәӡәоит.
9. Ҳара уацәы ақыҭахь ҳцоит.
10. Дара ашкол иалгеит.
ҳара | б) ҳалгоит |
шәара | в) шәынхоит |
дара | в) (а)крырфоит |
yapa | а) иуҭахуп |
1. Зимой становится холодно (холодает). 2. Выпадает снег, воздух холодный, но чистый. 3. Я люблю зиму. Вы любите зиму? 4. Вчера я купил книгу Баграта Шинкуба и начал его читать. 5. Я имел эту книгу, но Адгур ее потерял. 6. Они здесь купили дом. 7.Куда идет этот автобус? 8. Этот автобус идет в Очамчиру. 9. Вы куда едете? 10. Летом Наала и Кама ходят (обычно/часто) на море. 11. Девушки любят плавать. 12. Сухум и зимой и летом (всегда) красив. 13. Эту девушку зовут Нази. 14. Тебя (ж) как зовут? 15. Наала шла на работу, она спешила но я ее догнал(а).
1. | а) Аӡгаб дыӡсо'ит → лара б) Аӡгаб ды'ӡит → лара |
2. | а) Ашәҟәы (и')ыӡит → иара (кл.неод) б) Ашәҟәы лы'рӡит → лара |
3. | а) Аӡәы дырбеит → дара б) Аӡәы даабеит → ҳара |
4. | а) Кама илӡи'т → лара б) Кама илырӡит → лара |
Урок 17
настоящее динам. | са'пхьоит читаю, сны'ҟәоит хожу, сыҩна'лоит вхожу |
прошедшее соверш. | саҧхьоит, сныҟәеит, сыҩналеит |
прошедшее несовер. | саҧхьон, сныҟәон, сыҩналон |
прошедшее неопр. | саҧхьан, сныҟәан, сыҩналан |
будущее | саҧхьап, сныҟәап, сыҩналап |
настоящее динамич. | исшәы'сҵоит надеваю (одежду), исҵоит учу, (и)иго'ит берет |
прошедшее соверш. | исшәысҵеит, исҵеит, изгеит |
прошедшее несовер. | исшәысҵон, исҵон, изгон |
прошедшее неопр. | исшәысҵан, исҵан, изган |
будущее | исшәысҵап, исҵап, изгап |
1. Я взял книгу в библиотеке (прошедшее сов).
2. Эту книгу я читаю, затем отнесу в библиотеку (настоящее динамическое).
3. Эта Моя хорошая подруга (есть)(настоящее статич).
4. Сегодня я видел мастера (прошедшее несов).
5. Эта книга была хорошей (прошедшее неопред.).
6. Это вино я заберу (возьму) домой (будущее).
изгал | будущее |
саҧхьон | прошед. несов. |
бгылан | прош. неопред. |
иуфал | будущее |
ицеит | прош. соверш. |
избап | будущее |
сааит | прош. соверш. |
дзысон | прош. несов. |
дыҧшит | прош. соверш. |
ибзиан | прош. неопр. |
даауеит | прош. соверш. |
иҟасҵап | будущее |
илбон | прош. несов. |
ҳцоит | наст. динамич. |
ирфеит | прош. соверш. |
сгылоуп | наст. статич. |
бгылоит бара | ирдыруан дара |
ифон иара | иҟалҵап лара |
сиоуп сара | ишәымоуп шәара |
иргеит дара | иааргеит дара |
иаҳҵап ҳара | ирҩуан дара |
1. Ашәҟәыҩҩы ашәҟәы иҩуеит.
2. Сара сиоит, бара Ахра ашкол ахь дга.
3. Сара сыдҵа нас иҟасҵоит.
4. Аӡәы аҩны дыҩналан аҧара игеит.
5. Иецы лара ара дыҟан.
6. Лара ибзианы адҵа (и)лҵеит.
7. Сара ари акәац сфоит.
Урок 18
ашәҟәы | б) (и)бааӡеит |
ҳара | а) ҳцәажәоит |
абызшәа | а) сҵоит |
дара | а) иццакит |
capa | в) сыцǝоуп |
акахуа | в) а'жәра |
1. Иара даауама?
2. Ауаҩы дыцәоума?
3. Иара ауниверситет дҭалама?
4. Амш цәгьахома?
5. Аҧша асуама?
6. Ҳара аҵара ҳҵома?
7. Дара акахуа ржәуама?
8. Лара аҩызцәа рацәаны илымоума?
9. Дамеи аҩныҟа дцама?
Сара сыцәам.
Иара дгылам.
Сҩызцәа акахуа ржәуам.
Ашәҟәы ҳамҧхьеит.
Ахра дыццакуам.
Абызшәа аҵара цәгьам.
Дара (и)цәажәомызт
Иахьа аҩныҟа сымцап.
Шьыжьымҭан сымгылап.
аҕба,
ала,
аныҟәара,
аӡын
Абзиараз еибаҳҳәан, нас Дамеи аҩныҟа дцеит.
Сара аҩызца (и)рацәаҩны исымоуп.
Аҧсшәа еибаҳҳәеит.
Дамеи иикыз ашәҟәы (и)бааӡеит.
Иареи сареи ауниверситет ҳаицҭалеит.
1. Сара аҩызцәа рацәаҩны исымоуп. 2. Ҳара ауниверситет аҿы аҵара ҳҵоит. 3. Ҳара абызшәақәа ҳҵоит. 4. Абызшәа аҵара цәгьоуп. 5. Иецы Камеи сарей амшын аҟәараҟны ҳлеиҩеиуан 6. Амш бзиан, аха аҧша ас. 7. Амшын цәқәырҧон. 8. Ҳара акахуа аажәуан, ҳайцәажәон. 9. Нас Кама днаскьазгеит.
Блок 6
1. Меня зовут Кама. Тебя как зовут? 2. Мы догнали (нагнали) Наалу. 3. Зимой воздух холодный. 4. Пришла зима, идет снег, похолодало. 5. Девочка выпила холодную воду. 6. Моя мать стирает, (а) сестра жарит кофе. 7. Мы купили дом на берегу моря. 8. летом мы ходим на море. 9. Этот автубус куда идет? Он идет в Ткуарчал. 10. Эту девочку зовут Нала. 11. Я поем, затем (потом) сделаю свое (домашнее) задание. 12. Ты видела Каму ? Да, вчера она была у нас дома. 13. Я учусь в университете. 14. Сегодня я видел(а) Каму, мы (вместе) выпили кофе, поговорили. 15. День был хороший, но (однако) дул ветер, море волновалось.
1. Алхас Амра длацәажәоит. 2. Иецы амш бзиан, иахьа амш цгьахеит. 3. Ақәа аура иалагеит, ҳара ҳбааӡеит. 4. Ҳара «абзиараз» ҳәа еибаҳҳәеит, нас Кама аҩныҟа дцеит. 5. Ахра ауниверситет дҭалеит, ара уи аҩызцәа рацәаҩны имоуп. 6. Ари сҩыза бзиа Нала лоуп, уи аус луеит. 7. Иеҧыжәац сҩыза Дамей дызбеит, аҧсшәа еибаҳҳәеит. 8. Сара иахьа ашьыжь сгылеит, крысфеит, нас ауниверситет ахь сцеит. 9. Шәара аӡын бзиа ижәбома? Ааи, бзиа избоит. Асы ауеит, аҳаya цқьоуп. 10. Сара бзиа избоит аӡсара, аҧхын есқрынгьы амшын ахь сцалоит. 11. Аҟәа аӡынгьы аҧхынгьы (и)ҧшӡоуп // Аҟәа ӡынгьы ҧхынгьы иҧшӡоуп. 12. Уҧши // Быҧши аӡә дааит. – Уи ҳгәыла лоуп, уи ача ҳзаалгеит.
capa | дара |
шәара | лара |
ҳара | иара |
дара | исҭахуп |
ҳара | ижәгоит |
capa | иҳамоуп |
иргоит дара | (и)нхоит |
иаҳтоит лара | крылфоит |
исымоуп иара | дцоит |
сцоит - capa | акрырфоит - дара |
илшәылхуеит - лара | исҭахуп - сара |
ицоит - дара // иара | шәынхоит - шәара |
уаауеит - уара | иаагоит - ҳара |
иаабоит - ҳара | избеит - сара |
исымоуп - сара | дыӡсоит - иара // лара |
изгоит - сара | илырӡит - лара |
ишәымоуп - шәара | иуҵоит - уара |
даауеит - иара // лара | ибҵоит - бара |
ирҩуеит - дара | дыцǝоуп - иара |
Сара сыцǝоуп. Уара (бара) уцәоума (быцәоума)? Мап
сара сыцәаӡам.
Сара аус зуеит. Уара (бара) аус ууама (буама)? Мап,
сара аус ӡуӡом.
Сара аҩныҟа сцеит. Уара (бара) аҩныҟа уцама (бцама)?
Мап, сара аҩныҟа сымцаӡеит.
Сара акахуа зжәуеит. Уара (бара) акахуа ужәуама
(бжәуама)? Мап, сара акаҳуа зыжәӡом.
Сара ашәҟәы саҧхьоит. Уара (бара) ашәҟәы уаҧхьоум
(баҧхьоума)? Мап, сара ашәҟәы саҧхьаӡом.
Сара сыццакуеит. Уара (бара) уццакуама (быццакуама)?
Мап, сара сыццакӡом.
Сара аҧсшǝа сҵоит. Уара (бара) апсшәа уҵома
(бҵома)? Мап, сара аҧсшәа сцаӡом.
Сара аҵара сҵоит. Уара (бара) аҵара уҵоума (бҵоума)?
Мап, сара аҵара сцаӡом.
Сара сцәажәоит. Уара (бара) уцәажеоума (бцәажәома)?
Мап, сара сцәажәаӡом.
Сара сгылоуп. Уара (бара) угылоума (бгылоума)? Мап,
сара сгылаӡам.
Сара аҧсшәа сҳәоит. Уара (бара) аҧсшәа уҳәома?
Мап, сара аҧсшәа сҳәаӡом.
Сара аиашьа дсымоуп. Уара (бара) аиашьа думоума
(дбымоума)? Мап, сара аиашьа дсымаӡам
Сара крысфеит. Уара (бара) круфама (крыбфама)?
Мап, сара крысымфаӡеит.
Сара аҵкы сшәысҵеит. Уара (бара) аҵкы ушәуҵама
(бшәыбҵама)? Мап, сара аҵкы сшәысымҵаӡеит.
Сара ашәҟәы аасхәеит. Уара (бара) ашәҟәы ааухәама
(аабхәам)? Мап, сара ашәҟәы аасымхәаӡеит.
Сара Ҭали дызбеит. Уара (бара) Ҭали дубама (дыббама)?
Мап, сара Ҭали дсымбаӡеит.
Сара Аҟәа сынхоит. Уара (бара) Аҟәа унхома (бынхома)?
Мап, сара Аҟәа сынхаӡом.
Сара акахуа сҭахуп. Уара (бара) акахуа уҭахума
(бҭахума)? Мап, сара акаҳуа сҭахӡам.
иара | в) дцоит | capa | а) исымоуп |
ҳара | б) ҳаауеит | лара | б) илҵоит |
дара | в) иргоит | бара | в) ибҭахуп |
сара | а) сиоуп | дара | а) иццакуеит |
иара | б) дыцǝоуп | ҳара | в) ҳаҧхьоит |
Comments powered by Disqus.